Zadośćuczynienia w Lublinie

Kancelaria Radcy Prawnego Radosława Śliżewskiego w Lublinie świadczy pomoc prawną w zakresie uzyskania zadośćuczynienia za krzywdę powstałą w różnych sytuacjach, w tym wpadkach komunikacyjnych, poślizgnięciach, używania produktów niebezpiecznych, czy zdarzeniach losowych, których wszystkich nie sposób wymienić.

Jeśli potrzebujecie Państwo konsultacji lub pomocy w zakresie uzyskania zadośćuczynienia zachęcamy do kontaktu:

Zatem jeśli w okresie ostatnich 20 lat doznaliście Państwo jakiegokolwiek uszczerbku na zdrowiu wskutek zdarzenia losowego, zachęcamy do kontaktu ze specjalistami od odszkodowań i zadośćuczynień w Lublinie – Kancelarii radców prawnych RS Prawnik.

Zachęcamy także do zapoznania się z treścią artykułu, z który wyjaśni Państwu:

Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę

Przepisu Kodeksy cywilnego przewidują dla osoby poszkodowanej czynem niedozwolonym możliwość uzyskania zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Krzywdą są z reguły negatywne przeżycia w sferze psychicznej, cierpienia, stres. Czasem spotyka się też określenie „zadośćuczynienie za straty moralne” lub „zadośćuczynienie za szkody moralne”. Różnego rodzaju zdarzenia, takie jak np. wypadek komunikacyjny, wypadek przy pracy, wypadek w rolnictwie, śmierć osoby najbliższej w wyniku wypadku są źródłem krzywdy dla osoby poszkodowanej. Nagłe i nieprzewidziane zdarzenia skutkujące w szczególności uszkodzeniem ciała powodują nie tylko ból fizyczny i uszczerbek na zdrowiu ale również cierpienia psychiczne, które mogą być zrekompensowane osobie poszkodowanej właśnie poprzez przyznanie zadośćuczynienia.

Aby skutecznie dochodzić zadośćuczynienia za doznaną krzywdę należy wykazać doznanie szkody wywołanej czynem niedozwolonym, której następstwem jest doznanie przez osobę poszkodowaną krzywdy, bezprawne działanie lub zaniechanie sprawcy szkody oraz związek przyczynowy pomiędzy działaniem lub zaniechaniem sprawcy szkody a szkodą, której następstwem jest doznanie przez osobę poszkodowaną krzywdy.

W praktyce postępowań sądowych dowodem, który zazwyczaj pomaga sądowi oszacować rozmiar krzywdy osoby poszkodowanej jest opinia biegłego z zakresu psychologii lub psychiatrii. Należy jednak pamiętać, że dowód ten ma jedynie charakter pomocniczy a wysokość odpowiedniej sumy przyznawanej osobie poszkodowanej tytułem zadośćuczynienia należy do tzw. uznania sędziowskiego. Jednakże sąd przy określaniu sumy należnego osobie poszkodowanej zadośćuczynienia powinien kierować się powszechnie przyjętymi w orzecznictwie kryteriami takimi, jak: rodzaj, rozmiar i intensywność doznanej krzywdy, stopień, rodzaj i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych poszkodowanego, trwałość skutków czynu niedozwolonego i konsekwencje z tym związane w sferze życia osobistego i społecznego (np. utrata możliwości wykonywania wybranego zawodu, uprawiania sportów, rozwijania swoich zainteresowań i pasji, posiadania dzieci, kontaktów towarzyskich, itp.), prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, poczucie nieprzydatności społecznej i bezradność życiowa powstałe na skutek rozstroju zdrowia lub uszkodzenia ciała, konieczność korzystania ze wsparcia innych, w tym osób najbliższych, przy prostych czynnościach życia codziennego, czy też pozbawienie możliwości osobistego wychowywania dzieci i zajmowania się gospodarstwem domowym.

Zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych

Odrębną kategorią jest zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych. Katalog dóbr osobistych, został sformułowany wprost w ustawie, która wymienia ich następujące kategorie: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska. Jednakże pojęcie dóbr osobistych w doktrynie prawa cywilnego oraz orzecznictwie ujmowane jest znacznie szerzej i jako dobra osobiste wskazywane są również m.in. nazwa użytkownika Internetu (login), dane osobowe, poczucie przynależności do danej płci (integralność seksualna), kult pamięci osoby zmarłej, więzi rodzinne, prawo do sądu, czy też prawo godnego odbywania kary pozbawienia wolności. Osoba, której dobra osobiste zostały naruszone może żądać zadośćuczynienia od sprawcy naruszenia.

Zadośćuczynienie od pracodawcy za wypadek przy pracy

Pozostawanie w stosunku pracy związane jest niekiedy z sytuacjami, kiedy pracownikowi zostanie wyrządzona krzywda. Dzieje się tak najczęściej na skutek wypadku przy pracy. Zgodnie z przepisami zadośćuczynienia z tytułu wypadku przy pracy można domagać się od pracodawcy. Jest to jednak tzw. roszczenie uzupełniające, dlatego że w pierwszej kolejności wymagane jest wyczerpanie trybu postępowania związanego ze zgłoszeniem wypadku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i uzyskaniem jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy. W sytuacji, gdy świadczenie z ZUS-u przyznane zostanie w wysokości niezadowalającej dla poszkodowanego pracownika przysługuje mu możliwość złożenia odwołania do Sadu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych od decyzji ZUS ale również osoba taka może wytoczyć powództwo przeciwko pracodawcy. Wśród roszczeń, których można domagać się w takim postępowaniu sądowym można wymienić m.in. żądanie zapłaty zadośćuczynienia za doznaną przez pracownika krzywdę. Należy jednak pamiętać, iż w takim procesie należy przede wszystkim ustalić winę pracodawcy, w wyniku której powstała szkoda pracownika oraz związek przyczynowy pomiędzy działaniem lub zaniechaniem pracodawcy a szkodą doznaną przez pracownika.

 

Zadośćuczynienie od pracodawcy za chorobę zawodową

Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku chorób zawodowych, gdzie najpierw choroba taka musi zostać stwierdzona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który wypłaca wówczas stosowne odszkodowanie. Po wyczerpaniu trybu zgłoszenia choroby zawodowej do ZUS-u, w przypadku gdy uzyskana przez pracownika kwota odszkodowania jest dla niego niesatysfakcjonująca, istnieje możliwość wystąpienia z powództwem przeciwko pracodawcy. W takim procesie pracownik, u którego stwierdzona została choroba zawodowa może domagać się od pracodawcy spełnienia dodatkowych roszczeń, w tym m.in. zadośćuczynienia. Należy przy tym pamiętać, iż podobnie jak w przypadku wypadków przy pracy należy w tym przypadku wykazać winę pracodawcy oraz związek przyczynowy pomiędzy działaniem lub zaniechaniem pracodawcy (co przejawia się najczęściej w nieprzestrzeganiu przez pracodawcę przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, a także norm regulujących obecność czynników szkodliwych dla zdrowia pracownika, jak np. substancje toksyczne, hałas, itp.) a wystąpieniem u pracownika choroby zawodowej.

Zadośćuczynienie od pracodawcy za mobbing

Odrębnym przypadkiem umożliwiającym uzyskanie zadośćuczynienia od pracodawcy są sytuacje związane z mobbingiem. Zgodnie z Kodeksem pracy mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Jeżeli takie zachowania spowodowały u pracownika rozstrój zdrowia pracownik może wówczas dochodzić od pracodawcy zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Zadośćuczynienie dla osób pokrzywdzonych przestępstwem

Osoby pokrzywdzone przestępstwem mają możliwość dochodzenia zasądzenia od sprawcy przestępstwa zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w ramach postępowania karnego. Najczęściej takie żądania zgłaszane są w sprawach, w których doszło do uszkodzenia ciała osoby pokrzywdzonej np. na skutek pobicia, wypadku komunikacyjnego, co spowodowało jednocześnie cierpienia psychiczne i było źródłem krzywdy osoby pokrzywdzonej. Zadośćuczynienie za krzywdę w postępowaniu karnym sądy orzekają również w sprawach przestępstw przeciwko wolności seksualnej, np. zgwałcenie lub przestępstw przeciwko rodzinie i opiece np. znęcanie się.

Istotne jest, że wniosek o zasądzenie zadośćuczynienia od sprawcy przestępstwa osoba pokrzywdzona przestępstwem może złożyć do czasu zakończenia przewodu sądowego na rozprawie głównej. Należy jednak zauważyć, iż w praktyce sądy karne orzekają zadośćuczynienia w znacznie mniejszej wysokości niż sądy cywilne. Jednakże orzeczenie zadośćuczynienia przez sąd w postępowaniu karnym nie wyklucza możliwości dochodzenia tego świadczenia w dodatkowej, wyższej wysokości w postępowaniu cywilnym.

Zadośćuczynienie za zmarnowany urlop

Wiele osób wybierających się na urlop korzysta z usług biura podróży oczekując profesjonalnej organizacji wypoczynku i zapewnienia określonych standardów, zarówno miejsca zakwaterowania, jak i wszelkich dodatkowych usług w ramach wykupionej oferty. Niestety, niejednokrotnie zdarza się, iż po dotarciu na miejsce wykupionej w biurze podróży wycieczki, czy też urlopu rzeczywistość znacząco odbiega od tego, co przedstawione zostało klientowi w reklamach i ofertach a jakość świadczonych usług znacząco odbiega od oczekiwań osoby korzystającej z wymarzonego wypoczynku. W takiej sytuacji klienci biur podróży często decydują się na dochodzenie swoich roszczeń w procesach odszkodowawczych, w toku których niejednokrotnie podnoszą, że wskutek nienależytej organizacji wycieczki, braku właściwej synchronizacji poszczególnych świadczeń, nieotrzymania niektórych świadczeń albo otrzymania świadczeń gorszej jakości, przereklamowania wycieczki lub innych zdarzeń, ich wypoczynek został całkowicie lub częściowo utracony, a przeznaczony na ten cel urlop – zmarnowany. Wskutek tego żądają, obok naprawienia poniesionej przez nich szkody majątkowej, zadośćuczynienia za utracony wypoczynek i zmniejszenie przyjemności podróży.

Zgodnie z art. 50 ust. 2 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych podróżnemu przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności, przy czym jako niezgodność rozumie się niewykonanie lub nienależyte wykonanie usług turystycznych objętych imprezą turystyczną.
W celu skorzystania z tych uprawnień podróżny powinien w pierwszej kolejności zgłosić swoje roszczenia w ramach postępowania reklamacyjnego informując organizatora imprezy turystycznej o stwierdzeniu niezgodności z umową. W takim zawiadomieniu warto wskazać, która z usług turystycznych określonych w umowie jest wykonywana wadliwie, niezgodnie z umową, albo w ogóle nie jest wykonywana i w jaki sposób. W przypadku nieuznania reklamacji klient biura podróży może wystąpić na drogę postępowania sądowego, domagając się m.in. zadośćuczynienia za tzw. „zmarnowany urlop”. Najczęstszymi sytuacjami, w jakich można domagać się zadośćuczynienia od biura podróży są: niski standard poszczególnych świadczeń, nieotrzymanie niektórych świadczeń albo otrzymanie świadczeń gorszej jakości, zmiany programu podróży, kradzież, zagubienie lub uszkodzenie bagażu, odbieganie właściwości świadczeń od treści materiałów reklamowych i innych informacji przekazanych podróżnemu.
Należy przy tym pamiętać, iż w takim postępowaniu oprócz zawinienia biura podróży i związku przyczynowego między szkodą osoby podróżującej a działaniem lub zaniechaniem biura podróży, należy również wykazać, iż niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi turystycznej spowodowało u podróżującego powstanie krzywdy, przejawiającej się m.in. cierpieniami psychicznymi, stresem, dyskomfortem, itp.

Zadośćuczynienie za śmierć bliskiej osoby

Jednym z najbardziej dramatycznych skutków wypadków komunikacyjnych, wypadków w rolnictwie, wypadków przy pracy lub innego rodzaju nagłych i nieszczęśliwych zdarzeń jest śmierć osoby poszkodowanej. W takiej sytuacji najbliższym członkom rodziny zmarłego poszkodowanego przysługuje zadośćuczynienie. Pojęcie najbliższego członka rodziny należy jednak rozumieć szeroko. W orzecznictwie sądowym można odnaleźć przykłady wyroków, gdzie zadośćuczynienie za śmierć zostało przyznane nie tylko rodzicom, dzieciom, małżonkowi czy rodzeństwu zmarłego ale też np. jego wnukom, dziadkom, teściom lub zięciowi, czy też synowej.

Przepis art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego umożliwiający dochodzenie zadośćuczynienia za śmierć najbliższego członka rodziny wszedł w życie w dniu 3 sierpnia 2008 r. Jednakże, jeżeli śmierć poszkodowanego nastąpiła przed tą datą możliwe jest również dochodzenie zadośćuczynienia na podstawie przepisu art. 448 KC jako zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych (więzi emocjonalnej lub rodzinnej z najbliższym członkiem rodziny). Należy jednak pamiętać, że możliwość dochodzenia tych roszczeń (gdzie śmierć poszkodowanego nastąpiła przed dniem 3 sierpnia 2008 r.) ograniczona jest terminem przedawnienia i dodatkowo zdarzenie wywołujące szkodę musi być skutkiem przestępstwa. Wówczas termin przedawnienia wynosi 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa (czyli w praktyce od zdarzenia powodującego szkodę, której skutkiem była śmierć osoby poszkodowanej).

Wysokość przyznawanego zadośćuczynienia za śmierć bliskiej osoby zależy od uznania sądu rozpatrującego sprawę, jednakże przy ustaleniu wymiaru zadośćuczynienia powinny zostać wzięte pod uwagę wynikające z orzecznictwa kryteria, takie jak: dramatyzm doznań osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby bliskiej, rodzaj i intensywność więzi łączącej osobę bliską ze zmarłym, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem tego odejścia, rola pełniona przez osobę zmarłą w rodzinie, stopień, w jakim osoba bliska będzie umiała odnaleźć się w nowej rzeczywistości, leczenie doznanej traumy oraz wiek osoby zmarłej i osoby bliskiej zmarłego.

Aby skutecznie dochodzić zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej należy wykazać związek pomiędzy zdarzeniem wywołanym czynem niedozwolonym a śmiercią poszkodowanego, bezprawne działanie lub zaniechanie sprawcy szkody oraz związek przyczynowy pomiędzy działaniem lub zaniechaniem sprawcy szkody a zdarzeniem, którego następstwem jest śmierć poszkodowanego będącego osobą najbliższą osoby dochodzącej zadośćuczynienia.

Zadośćuczynienie za wyciek danych osobowych

W obecnych czasach nasze dane osobowe są gromadzone i przetwarzane przez bardzo wiele podmiotów. Przepisy prawa nakazują odpowiednie ich zabezpieczenie i ochronę przed dostępem do tych danych osób nieuprawnionych. Niestety zdarzają się sytuacje, kiedy mamy do czynienia z tzw. wyciekiem danych osobowych na skutek błędu pracowników odpowiedzialnych za ich przetwarzanie, czy też bezprawnymi działaniami osób trzecich (np. w drodze ataku hakerskiego).

W takiej sytuacji możliwe jest uzyskanie zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową spowodowaną naruszeniem rozporządzenia RODO od administratora danych osobowych lub podmiotu przetwarzającego te dane. Podstawę takiego roszczenia stanowi art. 82 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE.

Możliwe jest również dochodzenie zadośćuczynienia za wyciek danych osobowych na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących ochrony dóbr osobistych. Jak wynika z orzecznictwa sądów w takim przypadku naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych może być traktowane jako naruszenie dobra osobistego osoby, której dane osobowe były przetwarzane jako prawa do prywatności w zakresie autonomii informacyjnej co do decydowania o ujawnianiu informacji o swojej osobie.

Należy wskazać, iż dochodząc zadośćuczynienia za wyciek danych osobowych należy przede wszystkim wykazać, iż administrator danych osobowych lub podmiot przetwarzający te dane naruszyli przepisy rozporządzenia RODO, co doprowadziło do ujawnienia tych danych, udostępnienia ich osobom nieuprawnionym. Osoba domagająca się zadośćuczynienia powinna również udowodnić wystąpienie w związku z ww. działaniami szkody niemajątkowej a więc krzywdy.

Zadośćuczynienie za naruszenie praw pacjenta

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w razie zawinionego naruszenia praw pacjenta sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego.

Powyższa ustawa wymienia następujące prawa pacjenta: prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych, prawo pacjenta do informacji, prawo pacjenta do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych, prawo pacjenta do tajemnicy informacji, prawo pacjenta do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych, prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta, prawo pacjenta do dostępu dokumentacji medycznej, prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza, prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej, prawo pacjenta do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie.

Warto pamiętać, że możliwe jest dochodzenie zadośćuczynienia za naruszenie praw pacjenta, nawet w sytuacji, gdy pacjent nie doznał uszczerbku na zdrowiu, np. w przypadku nieprawidłowego prowadzenia dokumentacji medycznej lub jej zaginięcia lub też przeprowadzenia zabiegu leczniczego bez zgody pacjenta. Zadośćuczynienia za naruszenie praw pacjenta można przy tym dochodzić niezależnie od zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną na skutek tzw. błędu medycznego.

Suma zadośćuczynienia za naruszenie praw pacjenta powinna być odpowiednia, jednakże powinno ono spełniać przede wszystkim funkcję kompensacyjną , czyli zarówno wynagrodzić uszczerbek o charakterze niemajątkowym, jak i dać poszkodowanemu pewną satysfakcję. Suma ta nie może być symboliczna, ale stanowić ekonomicznie odczuwalną wartość lecz jednocześnie powinna być utrzymana w rozsądnych granicach i adekwatna do stopnia naruszenia praw pacjenta przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych.

Należy również pamiętać, iż oprócz krzywdy pacjenta oraz związku przyczynowego pomiędzy naruszeniem praw pacjenta a powstałą na jego skutek krzywdą należy przede wszystkim wykazać, że naruszenie praw pacjenta przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych było zawinione.

 

Niniejszy artykuł nie stanowi porady ani konsultacji prawnej, a informacje w nim zawarte uwzględniają stan prawny aktualny na dzień 14 stycznia 2025 roku. W celu uzyskania porady w Państwa sprawie zachęcamy do kontaktu